Soma w Wedach – odkrycie współczesnej nauki na temat grzybów

Soma, mistyczny napój bogów opisywany w starożytnych Wedach, od wieków stanowiła zagadkę dla badaczy historii, religii i antropologii. Według hymnów Rigwedy, Soma była źródłem niezwykłej mocy i centralnym elementem rytuałów religijnych. Ale czym właściwie była Soma? Odpowiedź na to pytanie zaproponował Robert Gordon Wasson w 1968 roku, gdy zasugerował, że tajemniczym napojem mógł być grzyb Amanita Muscaria, czyli muchomor czerwony. Wasson, badacz i bankier z USA, stał się pionierem badań nad wpływem psychoaktywnych grzybów na kulturę i duchowość, a jego teoria została opisana w książce Soma: Divine Mushroom of Immortality (1968).

Wasson doszedł do tej hipotezy, analizując starożytne teksty oraz obserwując rytuały rdzennych ludów syberyjskich, które do dziś wykorzystują Amanita Muscaria w swoich ceremoniach. Grzyb ten, znany ze swojego charakterystycznego czerwonego kapelusza z białymi plamkami, od dawna fascynuje naukowców swoim halucynogennym działaniem. Ale to nie koniec. Nowoczesne badania nad chemicznymi właściwościami tego grzyba przyczyniają się do lepszego zrozumienia rytuałów związanych z Somą.

Nowoczesne badania nad Amanita Muscaria

Współczesne badania, takie jak praca Kevina M. Feeneya z 2012 roku pt. Revisiting Wasson’s Soma: Exploring the Effects of Preparation on the Chemistry of Amanita Muscaria, pokazują, że Amanita muscaria zawiera dwie główne substancje psychoaktywne: kwas ibotenowy i muscimol. Spożycie świeżego grzyba często prowadzi do nieprzyjemnych skutków ubocznych, takich jak nudności czy wymioty. Jednak Feeney, opierając się na analizie ponad 600 anegdotycznych relacji dotyczących spożycia tego grzyba, wykazał, że odpowiednie przygotowanie Amanity – przez suszenie i filtrowanie – znacząco zmniejsza te toksyczne efekty, co zbliża nas do rytuałów opisywanych w Rigwedzie. Opisane tam trzy filtry, w tym „filtr słoneczny”, mogą odnosić się do suszenia grzybów na słońcu. To suszenie aktywuje muscimol, główną substancję psychoaktywną, która wywołuje halucynacje, jednocześnie eliminując bardziej toksyczny kwas ibotenowy.

Rytualne przygotowanie Somy – Starodawne filtry i nowoczesne badania

Opis przygotowania Soma, zawarty w Wedach, mówi o mieszaniu napoju z wodą i filtrowaniu przez wełniany materiał. Wasson w swojej książce z 1968 roku sugeruje, że ten proces usuwania ciał stałych miał na celu oczyszczenie napoju z substancji szkodliwych. Feeney w swoich badaniach z 2012 roku wspomina, że dokładnie takie przygotowanie Amanita muscaria zmniejszało ryzyko nieprzyjemnych efektów ubocznych. Co więcej, jest to zgodne z opisami z Rigwedy, które sugerują, że Soma była „oczyszczana” przed spożyciem, co wyraźnie sugeruje, że nie była spożywana w surowej formie, ale musiała przejść pewien proces filtracji, który poprawiał jej właściwości.

Kontrowersje i potwierdzenia Teorii Wassona

Chociaż teoria Wassona budziła wiele kontrowersji, wspierają ją także inne odkrycia, takie jak badania naukowców Davida Arory i Williama Rubela, którzy w 2008 roku wykazali, że grzyb Amanita muscaria był wykorzystywany kulinarnie w różnych częściach świata, a jego gotowanie czy suszenie pomagało w eliminacji toksyn. Ich praca, opisana w A Study of Cultural Bias in Field Guide Determinations of Mushroom Edibility (2008), dostarcza kolejnych dowodów na to, że odpowiednie przygotowanie Amanity muscaria jest kluczowe dla jej bezpiecznego spożycia.

Nowe rozumienie Somy

Te odkrycia, łączące tradycyjne rytuały z nowoczesnymi badaniami, zbliżają nas do zrozumienia, czym mogła być Soma – napój, który według Wed dawał dostęp do innych wymiarów świadomości. Feeney w swojej pracy podkreśla, że przygotowanie grzyba odgrywało kluczową rolę w zmniejszaniu jego toksyczności i zwiększaniu efektów psychoaktywnych, co sprawia, że identyfikacja Amanita muscaria jako Soma staje się coraz bardziej prawdopodobna.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o zdrowotnych właściwościach Amanity muscaria i jak odpowiednie przygotowanie może zmniejszać jej toksyczność, zapraszam do kontaktu.

A co Ty o tym sądzisz? Czy kiedykolwiek zetknąłeś się z tradycjami wykorzystującymi grzyby? Jakie są Twoje doświadczenia w tej dziedzinie?

Autorka: Agata Gęsina | MushWoman

Data wpisu: 23 października 2024